عالج الجاحظ قضیة الفصاحة بصورة واسعة فی کتابه البیان و التبیین و ربط بینها و بین مختلف المواضیع من الخطابة، و البیان، و البلاغة؛ وعدّ لها أنواعا من: فصاحة المتکلم و فصاحة الحروف و الکلمة و الکلام، کما ذکر معاییر للفصاحة لم یسبقه إلیها أحد والتی تستعمل إلی الیوم مقیاسا لتمییز الفصیح من غیره. یهدف هذا المقال إلی البحث عن مقاییس الفصاحة عند الجاحظ عن طریق استخراج و لمّ الأفکار المبعثرة فی ثنایا الکت...

إهتم المسلمون من الصدر الأول بالبحث عن وجوه إعجاز القرآن و کان الرأی السائد بینهم فی إعجازه هو کونه فی الطبقة العلیا من الفصاحة و البلاغة مع ما له من النظم الفرید و الأسلوب البدیع. و لکن نجم فی القرن الثالث مذهب آخر فی إعجاز القرآن اشتهر بمذهب الصَّرفة. و ینسب أول رأی فی ذلک إلی إبراهیم بن سیّار النظّام، من کبار المعتزلة. هذا المذهب یقوم علی أساس أن العرب لم یقدروا علی الإتیان بمثل القرآن، لا لإعجا...

فی فلسفة هایدغر یُعرف الکائن البشری بأنه فاعل یواجه حقیقة الحیاة فی تجربة الوجود ومعنى الوجود مباشرةً ویفهم سخافة حیاته. ویمکنه عندما یدرک أنه وجوده متناهٍ إلى الموت ومحدود من حیث الوقت أن یعتمد على حمایة جوهرة "الحریة" واستخدام إمکانیة الاختیار لتحدید هدفه فی الحیاة والتحرر من الاغتراب الاجتماعی لاختیار الحیاة الأصیلة. من ناحیة أخرى، فإن جمیع المواضیع فی نهج البلاغة ترکز على حقیقة الإنسان والموا...

ابن‌ابی‌الحدید و ابن‌میثم دو شارح مشهور نهج البلاغه در قرن هفتم هستند. ابن ابی الحدید براساس دیدگاه معتزلی خود معتقد است که عمل در مفهوم ایمان وارد می‌شود اما ابن‌میثم بر اساس دیدگاه امامیه معتقد است که عمل جزو آثار ایمان است و در معنای آن وارد نمی‌شود. بنابر این با مقایسه شرح نهج البلاغه ابن‌ابی‌الحدید با شرح نهج البلاغه ابن‌میثم پیرامون موضوع ایمان مشخص می‌گردد که دیدگاه کلامی این دو عالم تأث...